Brak kompetencji czy blokowanie zmian.

Obowiązujący w resorcie obrony narodowej Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy określa zasady wynagradzania dla około 95% cywilnych pracowników wojska.

Został podpisany w dniu 08 czerwca 1998 r. a od tego czasu, w drodze negocjacji stron Układu, czyli Ministra Obrony Narodowej i reprezentatywnych organizacji związkowych zrzeszających cywilnych pracowników wojska, podpisano już 31 protokołów dodatkowych, dostosowując treść PUZP do zmian zachodzących w krajowym prawie pracy. Ponadto należy wskazać, że 11 protokołów dodatkowych zmieniało zawarte w Układzie tabele miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego.

Od 1998 r. do chwili obecnej tekę Ministra Obrony Narodowej dzierżyło 9 ministrów. Ośmiu z nich w czasie swojej kadencji podpisało co najmniej dwa protokoły dodatkowe. Pierwszych sześciu ministrów podpisywało protokoły dodatkowe osobiście, natomiast dwóch kolejnych – ministrowie Tomasz Siemoniak i Antoni Macierewicz – upoważniło do tych czynności swoich wiceministrów. Byli to odpowiednio: sekretarz stanu Czesław Mroczek i podsekretarz stanu Maciej Jankowski oraz dwukrotnie podsekretarz stanu Bartłomiej Grabski. Ostatni protokół dodatkowy noszący numer 31 został podpisany w dniu 20 grudnia 2017 r. Zapewne żadna z osób podpisujących wówczas protokół nie spodziewała się, że na kolejny protokół przyjdzie czekać ponad 5 lat…

Dziewiątym Ministrem Obrony Narodowej w okresie obowiązywania Układu został Mariusz Błaszczak, który tekę ministra objął w dniu 9 stycznia 2018 r. Od tego czasu mija właśnie 58 miesięcy i w tym czasie nie podpisano żadnego protokołu dodatkowego do Układu. Co więcej, w tym czasie nie zorganizowano nawet jednego spotkania negocjacyjnego, w trakcie którego strony mogłyby uzgodnić zmiany do PUZP. Niewątpliwie pod tym względem Minister Błaszczak jest najgorszym ministrem.

Aby nie mieć za wiele wspólnego z cywilnymi pracownikami wojska, Minister Błaszczak w dniu 16 sierpnia 2018 r. – na podstawie upoważnienia Nr 97/MON – upoważnił do zawierania, w imieniu Ministra Obrony Narodowej, protokołów dodatkowych do PUZP, a także dokonywania wszelkich innych czynności prawnych przewidzianych dla Ministra Obrony Narodowej jako strony tego Układu… Dyrektora Departamentu Spraw Socjalnych Pana Wojciecha Drobnego. Tak, dyrektora komórki organizacyjnej ministerstwa a nie jednego ze swoich wiceministrów.  

Nie wiadomo na podstawie jakich przesłanek została podjęta decyzja o tak niskim umiejscowieniu w hierarchii stanowisk osoby, która miała odpowiadać m. in. za kształtowanie tabel stawek wynagrodzeń zasadniczych cywilnych pracowników wojska. Może wynikało to z faktu, że dyrektor Departamentu Spraw Socjalnych – na podstawie decyzji Nr 175/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 12 kwietnia 2007 r. – pełni również funkcję Pełnomocnika MON do spraw Współpracy ze Związkami Zawodowymi, w ramach której upoważniany jest m.in. do „koordynowania narad i konferencji oraz organizowania negocjacji z przedstawicielami związków zawodowych zrzeszających pracowników, w sprawach „Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Wojskowych Jednostek organizacyjnych Sfery Budżetowej”, a także stosowania w resorcie obrony narodowej innych, pozaresortowych, ponadzakładowych układów zbiorowych prac”. Nikt zapewne nie poinformował wówczas Ministra, że pomimo upływu już kilku miesięcy zajmowania stanowiska dyrektora departamentu, Pan Drobny nie zwołał nawet pierwszego posiedzenia nieetatowego Zespołu, któremu – zgodnie z decyzją Ministra Obrony Narodowej – ma przewodniczyć. Według naszej wiedzy ten zespół nie odbył dotąd pierwszego posiedzenia ze swoim przewodniczącym.

Dyrektor Drobny do dnia dzisiejszego nie zorganizował spotkania z właściwymi statutowo organami organizacji związkowych do czego jest upoważniony jako Pełnomocnik MON, chociaż reprezentatywne organizacje związkowe będące stronami Układu wystąpiły z wnioskiem o spotkanie z Ministrem już w dniu objęcia urzędu Ministra Obrony Narodowej przez Pana Błaszczaka.

Na stronie ministerstwa, w zakładce „Co robimy/Dialog społeczny” można znaleźć informacje o wysokości wzrostu płac cywilnych pracowników wojska w latach 2018-2020 i w 2022 r. Kwestia wzrostu płac nie należy jednak do kompetencji tego dyrektora, lecz dyrektora Departamentu Budżetowego MON, który odpowiednio do wskazań i założeń Ministerstwa Finansów ujmuje właściwe kwoty środków w projekcie budżetu MON. Dyrektor Departamentu Spraw Socjalnych przekazuje wyłącznie informacje w tej kwestii, o czym w przeszłości już wielokrotnie się przekonaliśmy. Zadaniem Dyrektora Drobnego jest natomiast dbanie o właściwe zabezpieczenie przepisów o wynagradzaniu pracowników, w tym nowych stawek wynagrodzeń zasadniczych w PUZP w drodze prowadzonych negocjacji ze stroną związkową a tego akurat w ogóle nie czyni. To nic robienie stało się jakąś normą w przypadku Dyrektora Drobnego.

Obecnie występujące w Układzie stawki wynagrodzeń zasadniczych obowiązywały w czasie, gdy minimalna płaca wynosiła 2100 zł. Od 1 stycznia 2023 r. minimalna płaca będzie w kwocie 3490 zł a cywilnym pracownikom wojska będzie się nadal płacić według stawek z roku 2018! Jesteśmy przekonani, że w przyszłym roku już więcej niż połowa pracowników resortu obrony narodowej będzie miała wynagrodzenie zasadnicze niższe od minimalnej płacy w kraju. Dla porównania w załączeniu przedstawiamy obowiązujące w tym roku stawki wynagrodzeń zasadniczych pracowników wojska i pracowników resortu spraw wewnętrznych i administracji, bez uwzględniania stanowisk kierowniczych. (patrz TUTAJ).

Mając na uwadze, że przedstawiona sytuacja utrzymuje się od prawie pięciu lat, a nasze wystąpienia do Ministra Obrony Narodowej nie przynoszą żadnych skutków, Zarząd Krajowy Związku Pracowników Wojska „TARCZA” na ostatnim posiedzeniu podjął uchwałę o potrzebie wystąpienia w tej sprawie do Prezydenta RP – Zwierzchnika Sił Zbrojnych, z jednoczesnym powiadomieniem Ministra Obrony Narodowej i Sejmowej Komisji Obrony Narodowej. Oczekujemy na interwencję ze strony Pana Prezydenta, która spowoduje, że cywilni pracownicy wojska będą wynagradzani co najmniej na takim samym poziomie wynagrodzeń zasadniczych, jak inne grupy zawodowe państwowej sfery budżetowej. (patrz TUTAJ).

Kolejnym naszym krokiem jest skierowanie wystąpienia do Minister Rodziny i Polityki Społecznej odpowiedzialnej za dział „Praca” i zasady wynagradzania (patrz TUTAJ), gdyż uważamy, że postanowienia PUZP są obecnie mniej korzystne niż ogólnie obowiązujące przepisy prawa w zakresie wynagradzania za pracę.

Według nie potwierdzonych informacji, dyrektor Drobny nie podejmuje negocjacji, gdyż upoważnienie udzielone przez Ministra, aby dyrektor departamentu podpisywał protokół dodatkowy nie jest prawidłowe. Zamiast przyznać się do błędu i odwołać udzielone upoważnienie, w ministerstwie postanowiono nie podejmować negocjacji ze stroną związkową, które – po dokonaniu uzgodnień treści – spowodowałyby potrzebę podpisania uzgodnionego przez strony Układu protokołu dodatkowego Nr 32 przez Dyrektora Drobnego.

Czy taki scenariusz jest możliwy?! Czas pokaże. (MK)