Z uposażeń na wynagrodzenia…

Z uposażeń na wynagrodzenia…

Pod koniec czerwca, Minister Obrony Narodowej podpisał dwie decyzje zmieniające decyzję budżetową MON na rok 2019. Mogłyby one przejść w zasadzie bez echa, gdyby nie fakt, że jedną z nich – na wniosek Dyrektora Generalnego Urzędu MON – przeniesiono oszczędności w kwocie 1.400 tys. zł z uposażeń żołnierzy na wynagrodzenia pracowników Urzędu MON.

To już drugie – obok kwietniowego – przeniesienie oszczędności w Urzędzie MON. Łącznie tą drogą nastąpiło zwiększenie wynagrodzeń członków KSC Urzędu już o kwotę 3.350 tys. zł. Mając na uwadze wielkość zatrudnienia na koniec I kwartału (727 pracowników), daje to możliwość przydzielenia nagrody każdemu pracownikowi Urzędu w przeciętnej kwocie… ok. 4.600 zł!

Można zatem powiedzieć, że na półmetku realizacji tegorocznego budżetu, pracownikom Urzędu MON zabezpieczono już prawie 14-tą pensję a przecież jeszcze istnieją znaczne większe możliwości pozyskania środków na kolejne dodatkowe pensje…

Na tym tle zastanawiają działania podejmowane w odniesieniu do pracowników RON.
W trakcie I półrocza na wynagrodzenia członków KSC zatrudnionych w terenowych organach administracji wojskowej (TOAW) przeniesiona została wyłącznie kwota 975,5 tys. zł, która zabezpieczyła wypłaty kwietniowych nagród – w wysokości po 500 zł – dla 1951 pracowników TOAW. Tak odmienne, za pewne ze względu na miejsce wykonywania pracy, traktowanie członków korpusu służby cywilnej jest niezrozumiałe, bo przecież możliwości bardziej znacznego wyróżniania pracowników TOAW niewątpliwie istnieją.

W tym samym okresie, z uposażeń żołnierzy w dziale 752 Obrona narodowa przeniesiona została również kwota 28.505,3 tys. zł na wynagrodzenia pracowników niemnożnikowych. Część tej kwoty (20.932,0 tys. zł) przeznaczono na wypłatę zwiększonych premii regulaminowych, czy nagród w kwietniu br. – w przeciętnej wysokości 500 zł – dla 41864 pracowników, natomiast pozostała kwota (7.573,3 tys. zł) została „ulokowana” na wynagrodzenia pracowników w rozdziale budżetu – Wojska Obrony Terytorialnej.
O tym, że na etapie planowania budżetu wynagrodzeń na 2019 r. zabezpieczono dla pracowników WOT znacznie wyższe środki na płace niż dla pracowników pozostałych rodzajów sił zbrojnych informowaliśmy już wcześniej, stąd wątpliwości wzbudził fakt, że obecnie dokonuje się kolejnego zwiększania budżetu wynagrodzeń tych pracowników.

Na spotkaniu w Ministerstwie Obrony Narodowej w dniu 28 czerwca 2019 r. prowadzone były rozmowy o dodatkowym przeznaczeniu kwot z oszczędności w obszarze uposażeń na wynagrodzenia pracowników niemnożnikowych. Przedstawiciele Ministerstwa wskazali, że docelowo pracownicy RON otrzymają kwotę co najmniej 1300 zł, która zostanie prawdopodobnie wypłacona w 5(!) transzach do końca bieżącego roku.

Obecnie, w porównaniu do tego, co już dokonano w Urzędzie MON, te czerwcowe propozycje wyglądają – delikatnie mówiąc – bardzo skromnie… pomimo posiadania w budżecie wynagrodzeń MON na rok bieżący znacznie większych możliwości… W związku z powyższym pojawia się pytanie, czy pracownicy RON mogą oczekiwać lepszego potraktowania w najbliższym czasie w obszarze płac niż to, które przedstawiono Stronie społecznej?

W trakcie czerwcowego spotkania w kierunku Pełnomocnika MON padło pytanie: czemu ma służyć przeniesienie oszczędności z uposażeń i ulokowanie ich w obszarze wynagrodzeń pracowników Wojsk Obrony Terytorialnej?

W odpowiedzi Pełnomocnik MON wskazał, że ta kwota ma zabezpieczyć zakładany jeszcze w tym roku wzrost liczby stanowisk dla pracowników WOT. Zwiększenie zatrudnienia tych pracowników stało się faktem, gdyż ostatnia nowelizacja decyzji Nr 141/MON zwiększyła limit dla pracowników WOT z 585 do 703 stanowisk, tj. o 118 stanowisk.

Niewątpliwie udzielona odpowiedź była sporym zaskoczeniem dla przedstawicieli Strony społecznej. Wynikało to z faktu, iż wcześniej – w trakcie styczniowo-lutowych rozmów o podwyżkach pracowników RON – organizacje związkowe skupione w Międzyzwiązkowej Komisji Koordynacyjnej (MKK) wskazywały możliwość odpowiedniego zwiększenia środków na podwyżkę pracowników poprzez przejściowe finansowanie pozostałych należności pracowników (np. nagród jubileuszowych, czy odpraw emerytalnych) z oszczędności na uposażeniach żołnierzy i wówczas… usłyszały odpowiedź, że jest to niemożliwe i niezgodne z prawem! W tej kwestii Pełnomocnik MON przesłał nawet stosowne stanowisko Ministerstwa na piśmie.

Zapewne w ostatnich miesiącach urzędnicy w Ministerstwie niewątpliwie przekonali się do naszych propozycji, skoro obecnie przeznacza środki z oszczędności na uposażenia żołnierzy na… zabezpieczenie zwiększenia zatrudnienia o 118 stanowisk i finansowanie stałych skutków finansowych tej decyzji w obszarze wynagrodzeń pracowników w jednostkach Wojsk Obrony Terytorialnej! Dlaczego jednak takiego rozwiązania nie zastosowano w odniesieniu do podwyżek pracowników RON na rok 2019?!

Czy wynikało to wyłącznie z faktu, iż dopiero teraz się przekonano, że takie działanie jest możliwe do realizacji?!

A może MON miał wątpliwości co do wskazywanej przez nas skali oszczędności w obszarze uposażeń?

Nie kwestionujemy przyjętego obecnie tego kierunku działania MON, gdyż wiemy, że taka możliwość prawnie istnieje i w innych resortach jest z powodzeniem realizowana. Długo na takie działania oczekiwaliśmy i dobrze się stało, że w końcu do tego kierunku przekonali się również urzędnicy w MON.

Nie potrafimy tylko zrozumieć dlaczego MON tak wybiórczo podejmuje te działania, co prowadzi do różnicowania pracowników wojska. Z jednej strony zabezpiecza się zwiększenie liczby stanowisk w jednostkach WOT i znaczny poziom płac tych pracowników (ok. 5.600 zł na jedno stanowisko), natomiast z drugiej – nie dostrzega się potrzeby wzrostu płac pozostałych pracowników resortu obrony narodowej i wyrównania występujących dysproporcji płac w tożsamych jednostkach organizacyjnych i na tożsamych stanowiskach pracy!

Nie mówimy już o tym, że zadania na wakujących stanowiskach żołnierzy oraz za tych żołnierzy, którzy z różnych przyczyn nie wykonują swoich obowiązków w trakcie roku – w przeważającej ilości przypadków zadania są wykonywane przez pracowników resortu obrony narodowej… i odbywa się to bez jakiejkolwiek rekompensaty finansowej.

Nie dziwimy się więc działaniu Dyrektora Generalnego MON, który – w ramach posiadanego budżetu Urzędu MON – stosuje wskazywane przez MKK rozwiązania w celu poprawy zasobności portfeli pracowników Urzędu, gdyż widać, że ten kierunek został tam szybko zaakceptowany.

Można tylko wskazać, że swoisty brak koordynacji w obszarze wynagradzania pracowników wojska sprawia, iż dochodzi do różnicowania członków korpusu służby cywilnej, na niekorzyść tych członków KSC zatrudnionych w TOAW. Niewątpliwie to m. in. działania tych pracowników sprawiają, że kampania rekrutacyjna “Zostań Żołnierzem Rzeczypospolitej” przynosi – jak się słyszy i czyta – znaczące efekty w zwiększaniu liczebności Wojska Polskiego, natomiast w ogóle realizacja tych zadań nie przekłada się na zasobność ich portfeli.

Od lat w działaniach Ministerstwa dostrzega się brak spójnego kierunku w zakresie prowadzenia polityki zatrudniania i wynagradzania pracowników wojska. To zagadnienie, jak również brak określenia zasad i trybu gospodarowania środkami na wynagrodzenia pracowników w resorcie obrony narodowej wskazywane było przez MKK już w Pracowniczej petycji z dnia 25 listopada 2015 r. Jak widać – w tym zakresie w Ministerstwie nie podjęto dotychczas żadnych działań. Można z bardzo dużą dozą prawdopodobieństwa wskazać, że obecnie w najlepszym położeniu są te jednostki organizacyjne, które są dysponentami środków na wynagrodzenia pracowników, zapewne w myśl powiedzenia: „kto ma kasę, ten ma władzę”.

Pozostali muszą sobie jakoś radzić… z tym, że nie dotyczy to jednostek (instytucji), które podlegają bezpośrednio pod osoby zajmujące kierownicze stanowiska w MON. Przy takiej podległości, jednostki mogą zawsze liczyć na odmienne podejście w zakresie kształtowania poziomu zatrudnionych tam pracowników.

Może o tym świadczyć fakt, że Ministerstwo – w trakcie styczniowych spotkań, przy prezentowaniu Stronie społecznej informacji o wynagrodzeniach w podziale na poszczególne komponenty sił zbrojnych – całkowicie pominęło informację o wynagrodzeniach pracowników w tych jednostkach pomimo, że wynagrodzenia tych pracowników niewątpliwie mają zasadniczy wpływ na kształtowanie się przeciętnego poziomu wynagrodzenia pracowników resortu obrony narodowej. (MK)