Budżetowe zawirowania

Układowa niewiadoma

W lutym b.r. otrzymaliśmy informację od Pełnomocnika MON Pana Wojciecha DROBNEGO informację, że w roku bieżącym podjęte zostaną w końcu negocjacje w sprawie zmiany postanowień Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Wojskowych Jednostek organizacyjnych Sfery Budżetowej z dnia 8 czerwca 1998 r. (PUZP). Niestety, ponownie okazało się, że to były tylko słowa Pełnomocnika MON. ..

W dalszym ciągu więc nie wiadomo kiedy ruszą te prace, chociaż nasza propozycja zmian w Układzie leży w ministerstwie od 17 grudnia 2018 r.

Dzisiaj mamy taką sytuację, że tabela stawek wynagrodzeń zasadniczych w najniższej kategorii zaszeregowania to kwoty od 1.310 do 2.320 zł podczas, gdy minimalne wynagrodzenie w państwie ma w 2021 r. stanowić kwotę 2.800 zł. Docierają do nas informacje, że niektórzy pracodawcy już opracowują swoje tabele, w których najniższe stawki zaczynają się od 2.700 zł i IX kategorii zaszeregowania. Taką płacę zasadniczą oferuje się pracownikom na najniższych stanowiskach w niektórych jednostkach wojskowych. Działania takie podejmowane są wbrew postanowieniom PUZP, w tym w szczególności wbrew postanowieniom taryfikatora kwalifikacyjnego stanowiącego załącznik Nr 1 do Układu i tabeli stawek wynagrodzenia zasadniczego z załącznika Nr 2 do PUZP.

Nie wiadomo, jak długo jeszcze urzędnicy z ministerstwa będą się zbierać do rozpoczęcia negocjacji, faktem natomiast jest, że nasza propozycja zmian w Układzie leży w szufladzie biurka Pełnomocnika MON od 2 lat i oczekuje na rozpatrzenie w trakcie pierwszego spotkania negocjacyjnego.

W ostatnim czasie do pracowników resortu obrony narodowej dotarły dwie informacje dotyczące ich wynagrodzeń.

Rok 2021 bez funduszu nagród

Pierwsza wynika z przyjętej przez Sejm w dniu 19 listopada 2020 r. ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021. Zgodnie z przepisami tej ustawy, w 2021 r. w jednostkach sektora finansów publicznych nie będą tworzone fundusze nagród. W resorcie obrony narodowej dotyczy to wszystkich pracodawców, dla których środki na wynagrodzenia pracowników określane są corocznie w ustawie budżetowej z tym, że pozostają do rozstrzygnięcia podstawowe kwestie.

Otóż w wielu jednostkach wojskowych fundusze nagród dla pracowników w ogóle nie były tworzone, a jeżeli już są tworzone – to w oparciu o znacznie niższy wskaźnik niż 3%, który został zapisany np. w ustawie o służbie cywilnej, czy ustawie o pracownikach urzędów państwowych. Wynika to z faktu, iż zasadnicza część pracowników ron opłacana jest według postanowień PUZP a zawarty w nim art. 45 wskazuje na możliwość tworzenia tego funduszu w ramach środków na wynagrodzenia, a nie jego obligatoryjne tworzenie, jak to ma miejsce przepisach powołanych wcześniej ustaw..

Tymczasem – na etapie sporządzania projektu budżetu MON na rok 2021 – Departament Budżetowy MON przyjął dla wszystkich pracodawców – z wyjątkiem pracowników opłacanych z działu 750 Administracja państwowa i  nauczycieli, dla których nie zmniejszono płac na przyszły rok  – zmniejszenie budżetu płac z tego tytułu stanowi 3%! Według pozyskanych informacji, w projekcie budżetu MON zmniejszenie to stanowi kwotę 75.102,0 tys. zł.

Chociaż Inspektorat Wsparcia SZ – mający wiedzę o faktycznie tworzonych w jednostkach funduszach nagród – skierował już do podległych i pozostających na jego zaopatrzeniu finansowym pracodawców pismo informujące w tej sprawie, nasz Związek zwrócił się do ministerstwa z pismem o wyjaśnienie takiego działania (czytaj TUTAJ).

Do tego tematu z pewnością jeszcze wrócimy.

Brak dodatkowej premii na koniec roku

 Tydzień później, w dniu 26 listopada 2020 r. Premier Morawiecki podjął decyzję o blokowaniu niektórych wydatków w budżecie bieżącego roku, w tym w szczególności wynagrodzeń, w obszarze których dostrzeżono realizację niższą niż upływ czasu. Zgodnie z pismem Ministra Kościńskiego skierowanym do ministerstw, ostateczną decyzję dotyczącą paragrafów, z których wydatki będą zablokowane mają podjąć dysponenci części budżetowych, czyli w naszym przypadku Minister Obrony Narodowej.

Mając świadomość, iż w zakresie wynagrodzeń przez cały rok pozostawała w rezerwie Ministra Obrony Narodowej znaczna kwota wynagrodzeń (aktualnie ponad 78,0 mln zł), jak również pozostały środki po wypłacie w I kwartale b.r. w kwocie ponad 10,0 mln zł, nie mielibyśmy zastrzeżeń do zablokowania tych kwot, które – wraz z pochodnymi od nich – stanowiłyby łącznie kwotę ponad 100,0 mln zł. Wynika to z faktu, iż w ciągu tego roku ministerstwo nie potrafiło znaleźć kierunku ich zagospodarowania, a blokada wydatków zabrania ich realizacji wyłącznie w tym roku. Kwoty te ponownie znajdą się w przyszłorocznym budżecie i będą mogły być zagospodarowane.

Dotarły jednak do nas informacje, że w ślad za pismem Ministra Kościńskiego, Departament Budżetowy MON przesłał swoje pismo do dysponentów budżetu II stopnia o wstrzymanie wypłat wszelkich premii i nagród dla członków korpusu służby cywilnej i pracowników resortu obrony narodowej. Co prawda w piśmie zawarty jest zapis, że wstrzymanie obowiązuje do czasu podjęcia stosownych decyzji przez Ministra Obrony Narodowej – widać jednak, że determinacja Kierownictwa MON w tym zakresie jest duża skoro sięga się nawet po wynagrodzenia, które są od początku roku pozostają w dyspozycji pracodawców! Taka sytuacja dotychczas się nie wydarzyła!

O tym, jak trudno jest w dzisiejszych czasach gospodarować środkami na wynagrodzenia pracowników wiedzą chyba tylko osoby bezpośrednio związane z tym zakresem zadań w jednostkach będących dysponentami środków budżetowych. Nie wszystkie jednostki wojskowe mają w ministerstwie „dodatkowe źródło finansowania” a wzrastające corocznie wydatki, np. z tytułu dodatku za wysługę lat muszą być finansowane z… oszczędności powstającej w bieżącej realizacji funduszu płac! W wyniku tego ostrożnego gospodarowania wynagrodzeniami pracowników, naturalnym jest fakt występowania w tym obszarze oszczędności, szczególnie pod koniec roku budżetowego.

Sytuacja taka występuje co roku i dotychczas nie budziła wątpliwości tym bardziej, że w corocznej decyzji budżetowej Ministra nie ma zapisu, aby wynagrodzenia pracowników były realizowane zgodnie z upływem czasu. Ważne jest, aby ich realizacja następowała w pełnej kwocie do końca roku budżetowego. Tak też miało być w roku bieżącym. Pracodawcy – w uzgodnieniu z działającymi u nich zakładowymi organizacjami związkowymi – świadomie podjęli decyzje, że po zabezpieczeniu środków na wypłatę za miesiąc grudzień, w okresie przedświątecznym nastąpią wypłaty dodatkowych premii (nagród), które „wyczyszczą wynagrodzenia na 0”.

Teraz, po piśmie z Inspektoratu Wsparcia, wśród większości pracowników resortu obrony narodowej słychać słowa rozgoryczenia i poczucie oszukania, gdyż pojawiły się wątpliwości czy ta przedświąteczna premia zostanie wypłacona. W związku z pismem Ministra Kościńskiego, nasz Związek skierował pismo do Ministra Obrony Narodowej w sprawie blokady wynagrodzeń w bieżącym roku (czytaj TUTAJ).

W najbliższym czasie okaże się, jakie decyzje zostaną ostatecznie podjęte przez Ministra Obrony Narodowej. Mamy nadzieję, że nie będą one tak drastyczne, jak to obecnie wygląda. (MK)